AMATÖR TELSİZ SERVİSİ :Hiçbir maddi menfaat gözetmeden sadece şahsi heves ve gayreti ile telsiz tekniği alanında bilgi alışverişini sağlayan, amatör telsizciler arasında yapılan haberleşme servisi.
AMATÖR TELSİZ ÇALIŞMASI :Amatör telsiz istasyonları vasıtasıyla amatör telsizciler arasında yapılan faaliyetler.
AMATÖR TELSİZ HABERLEŞMESİ :Amatör telsizciler arasında yapılan haberleşme.
AMATÖR TELSİZ İSTASYONU :Amatör telsizcilik belgesine sahip gerçek kişiler ile dernekler veya eğitim öğretim kurumları sorumlu operatörleri tarafından sabit, mobil veya portatif olarak kullanılabilen ve adlarına verilmiş ruhsatnamede kayıtlı olan telsiz cihazlarının bulunduğu yer.
AMATÖR TELSİZ İSTASYON RUHSATNAMESİ :Amatör telsiz servisinde çalıştırılacak olan telsiz istasyonu ve bu istasyonda bulunan telsiz cihazları için, amatör telsizcilik belgesine sahip olan kişiler ile dernekler ve eğitim öğretim kurumlarına verilen belge.
AMATÖR TELSİZ OLAĞANÜSTÜ HAL HİZMETİ :Mahalli, bölgesel veya yurt çapında sivil savunma teşkilatına hizmet eden ve amatör telsizciler tarafından yürütülen telsiz haberleşme hizmeti.
AMATÖR TELSİZ CİHAZI :Amatör telsizcilik belgesine sahip gerçek kişiler tarafından, müsaade edilen band ve emisyonlarda çalıştırılan telsiz verici, alıcı-verici, alıcı cihazlar.
ANA İSTASYON :Kara mobil servisi içinde haberleşmeyi idare eden kara istasyonu.
CEPT ÜLKESİ :Türkiye’nin de dahil olduğu Avrupa Posta ve Telekomünikasyon idareleri Birliği üyesi olan ülke.
CEPT AMATÖR TELSİZCİLİK BELGESİ:CEPT ülkelerince kabul edilen ve tüm CEPT ülkelerinde mütekabiliyet esasları çerçevesinde geçerli olan herhangi bir amatör telsizcilik belgesi.
ÇİFT DİNLEME (DUAL WATCH) :Herhangi bir kanalı dinlerken aynı zamanda başka bir kanalıda dinleme imkanı olan düzen.
DENİZ MOBİL SERVİSİ :Sahil ve gemi istasyonları arasında mobil olarak çalıştırılan servis.
DATA:Olayların, sayıların, harflerin ve sembollerin birini veya tümünü göstermek için kullanılan genel tanım.
EMİSYON :Bir verici istasyonun meydana getirdiği radyasyonu veya radyasyon üretimi.
ENTERFERANS :ilgili kanun, tüzük ve yönetmenliklere uygun olarak sağlanan her türlü haberleşme hizmetini engelleyen, kesinti yapan veya niteliğini bozan çeşitli yayın ve elektromanyetik etkiler.
GEÇİCİ AMATÖR TELSİZCİLİK BELGESİ :Türkiye ile mütekabiliyet şartları mevcut yabancı ülkelerden alınmış amatör telsizcilik belgesi karşılığında Türkiye’de geçici olarak çalışmak isteyen amatör telsizcilere verilen amatör telsizcilik belgesi.
GEMİ İSTASYONU :Deniz mobil servisindeki bir deniz aracındaki telsizi veya limanda devamlı olarak demirlemiş olan araçtaki telsiz istasyonu.
GEMİ TİPİ VHF DENİZ TELSİZİ :Her tonajdaki gemilerde bulunması mecburi ve standartlar yönetmenliğinde standartları belirlenmiş olan VHF deniz telsizi.
HAVA MOBİL SERVİSİ :Hava sabit istasyonları ile hava aracı istasyonları veya sadece hava aracı istasyonları arasındaki mobil haberleşme servisi.
HAVA SEYRÜSEFER SERVİSİ :Hava araçlarının yararlanmaları ve emniyetle kullanımları amacına yönelik bir telsiz seyrüsefer servisi.
HAVA ARACI İSTASYONU :Hava mobil servisi içinde ve bir hava aracı üzerine monte edilmiş telsiz istasyonu
KONTROL İSTASYONU :Belirli bir bölgede faaliyet gösteren amatör telsiz servisi içindeki amatör telsiz istasyonlarının haberleşmesini kontrolle görevlendirilen kontrol istasyonundaki sorumlu amatör telsizci.
KAMU HABERLEŞMESİ :Kamu kuruluşlarının yürütmekle yükümlü olduğu kendi kuruluş kanununda belirtilen haberleşme.
KARA İSTASYONU :Hareket halinde kullanılması düşünülmeyen mobil servisteki telsiz istasyonu.
KOD HABERLEŞMESİ :Bir cümleyi veya metni teşkil eden cümle veya cümleciklerin önceden hazırlanmış birkaç harf veya rakam gurubu ile gönderilmesi-alınması.
MOBİL SERVİS :Mobil veya kara istasyonları yada mobil istasyonlar arasındaki telsiz haberleşme servisi.
OLAĞANÜSTÜ HAL TELSİZ HABERLEŞMESİ :Can ve mal emniyeti, milli güvenlik ile ilgili olarak önceden görevlendirilmiş herhangi bir amatör telsizcinin yaptığı telsiz haberleşmesi.
PORTATİF TELSİZ :Amatör telsiz servisi içinde, hareket halinde veya belirtilmemiş noktalarda duraklama esnasında geçici olarak çalıştırılabilen amatör telsiz cihazları.
QSL KARTI :Amatör telsizciler arasında yapılan haberleşmenin alındığını ve anlaşıldığını belirten ve birbirlerine bu durumu teyit için gönderilen belge.
RÖLE CİHAZI :Amatör telsiz cihazları arasında haberleşmeyi kolaylaştırmak amacıyla bir verici istasyondan aldığı sinyalleri otomatik olarak başka bir frekansta alıcılara yayınlayan aktarıcılardır.
RÖLE İSTASYONU :Amatör telsiz servisi içinde amatör maksatla kullanılan röle cihazlarının bulunduğu mahal.
RADYO TELEVİZYON YAYINI :Elektromanyetik dalgalar yolu ile doğrudan kitle haberleşmesi amacı ile yapılan ses, ses-resim veya diğer tip yayınları kapsayan yayın çeşitleri.
RADYASYON :Herhangi bir kaynaktan doğan elektromanyetik enerjinin dalga şeklinde dışarıya yayılmasıdır.
RADYO D/F :Bir istasyonun istikametini telsiz dalgalarını alarak tayin edilmesi.
RADYO DALGALARI :300 Ghz’in altında frekanslarda olup, suni bir kılavuz olmaksızın boşlukta yayılabilen elektromanyetik dalgalar.
SABİT İSTASYON :Amatör telsiz servisi içinde, ruhsatnamesinde adresi ve coğrafi koordinatları yer alan ve belirtilen adres dışında ancak TK.nun izniyle kullanılabilen amatör telsiz cihazları.
SABİT SERVİS :Belirlenmiş sabit noktalar arasındaki telsiz haberleşme hizmetleri.
SAHİL TELSİZ İSTASYONU :Deniz mobil servisi içinde hizmet gören bir kara istasyonu.
TELSİZ :Aralarında herhangi bir fiziki bağlantı olmaksızın elektromanyetik dalgalar yolu ile açık, kodlu veya kriptolu olarak ses, data ve resimleri almaya-vermeye veya yalnızca almaya, vermeye yarayan sistemlerdir.
TELSİZ YÖNETMENLİĞİ :06/10/1983 gün ve 18183 sayılı resmi gazetede yayınlanan yönetmenlik.
TELSİZ YAYIN KONTROLÜ :Olağanüstü haller ile ülkenin güvenliğini ilgilendiren durumlarda, sıkıyönetim, seferberlik ve savaş halinde düşman uçak, gemi ve diğer muhabere elektronik vasıtalarının elektromanyetik yayınlarından seyrüsefer yardımcısı olarak veya istihbarat amacıyla istifade etmelerine mani olmak amacıyla, bu yayınların geçici veya süresiz olarak durdurulması veya kısıtlanması.
TELSİZ HABERLEŞMESİ :Telsiz dalgaları ile yapılan telekomünikasyon.
TELEKOMÜNİKASYON :işaretlerin, sinyallerin yazı, resim, ses veya herhangi bir nitelikteki bilginin telli, telsiz, optik veya diğer elektromanyetik sistemler vasıtası ile gönderilmesi ve alınması.
UYDU HABERLEŞMESİ :Amatör telsizcilerin uydu aracılığı ile yaptıkları amatör telsiz haberleşmesi.
HABERLEŞME KAYIT DEFTERİ (LOG BOOK / LOG DEFTERİ)
- Sıra numarası
- Haberleşme tarihi
- MSA veya UTC olarak haberleşmenin başlangıç ve bitiş zamanı
- Haberleşme yapılan veya dinlenen istasyonun çağrı işareti ve yeri
- Çalışma Frekansı
- Emisyon tipi (Modülasyon tipi)
- Verici çıkış gücü (Sinyal raporu – RST)
- istasyonun adresi, operatörün adı ve diğer bilgiler
Her Amatör Telsiz İstasyonunda Bulunması Gereken Dokümanlar
Her amatör telsiz istasyonunda; amatör telsizcilik belgesi ve amatör telsiz istasyonu ruhsatnamesine ek olarak,
- Telsiz Kanunu,
- Amatör Telsizcilik Yönetmeliği,
- İstasyon Güvenlik Talimatı,
- Haberleşme Kayıt Defteri (Log Book), (Mobil çalışmada kayıt şartı aranmaz)
- Telsiz Yayın Kontrolü Yönetmeliği bulundurulur.
(Amatör Telsizcilik Yönetmeliği Madde-19)
- Bütün teçhizatın elektriği bir ana düğmeden kesilebilmeli ve bu düğme diğer kişilerce bilinmelidir.
- Bütün teçhizat sağlam bir topraklama sistemi ile topraklanmalıdır. Su boruları bazı yerlerde plastik olduğundan dikkatli olunmalıdır.
- Elektrik telleri izolasyonları özellikle yüksek voltajlı yerlere uygun olmalıdır.
- Trafo yapılırken primer ve sekonder arası topraklı izolasyon ile korumalı olarak seçilmelidir.
- Büyük kondansatörler mutlaka paralel boşaltıcı dirençler ile bağlanmalıdır.
- Her cihazın çalıştığını gösterir indikatör lambaları çalışır vaziyette olmalıdır.
- Ana elektriği faz nötrden aynı anda kesecek şekilde tesisat yapılmalıdır.
- Metal kutu içindeki cihazların içini açarken elektriği mutlaka kesiniz. Eliniz aynı anda iki noktaya değebilir.
- Test cihazlarının propları izoleli olmalıdır.
- Yerler rutubetli ve geçirgen durumda ise, lastik veya tahta ile döşemeyi izole ediniz.
- Kontroller sırasında bir el cepte, bir el cihazda olursa, kalp üzerinden elektrik akımı geçme ihtimali azalır.
- Kulaklık takılı iken elektrik tamiri yapmayınız.
- Mikrofon ve mors manipleleri topraklanmalıdır.
- Yüksek voltajlı ölçü aletlerinde izole düğmeleri şarttır.
- Antenler hiçbir şekilde şehir elektriğine kaçak yapacak şekilde bir devre içine konmaz.
ULUSLARARASI SAAT (UTC / GMT)
COĞRAFİ KONUM
Herhangi bir noktanın dünya üzerinde kapladığı alana coğrafi konum denir. Özel ve matematik konum diye ikiye ayrılır. Bir ülkenin coğrafi konumu , o ülkenin tabii, beşeri ve ekonomik özelliklerini çok yönlü etkiler.
ÖZEL KONUM
Herhangi bir yerin kıtalara, denizlere, dağ sıralarına, boğazlara ,komşu ülkelere, ulaşım yollarına, yer altı ve yerüstü kaynaklarına, siyasi bloklara göre olan konumu ve yükseklik değerleri özel konumudur. Bu durum ülkelerin jeopolitik konumunu, iklimini, nüfusun dağılışını, yerleşme şartlarını, turizm faaliyetlerini, ulaşım imkanını, ekonomik faaliyetlerini etkiler.
TÜRKİYE’NİN ÖZEL KONUMU VE SONUÇLARI
Türkiye Asya, Avrupa .Afrika kıtalarını birbirine bağlayan önemli bir kavşak noktasında kurulmuştur. Asya -Avrupa arasında bir köprü durumundadır. Stratejik önemi olan boğazlara sahiptir. Petrol bakımından zengin ülkelere komşudur.
Asya Avrupa arasındaki en önemli ticaret ve ulaşım yolları Türkiye’den geçer.
Ortalama yükseltisi fazladır ve engebelidir. Bu durum tarım, nüfus, sanayi, ulaşım ve yerleşmeyi etkiler. Türkiye’nin gerçek yüzölçümü 814.578 km2, izdüşüm yüzölçümü ise 779.452 km2dir. Aradaki fark ülkemizin yüksek ve engebeli olmasından kaynaklanır.
Not: Bir yerin gerçek yüzölçümü ile izdüşüm yüzölçümü arasında fark fazla ise o yer engebelidir. Fark az ise düzlüktür.
MATEMATİK KONUM
Bir yerin enlem ve boylamlara göre dünya üzerindeki yeridir. Bir başka ifade ile Ekvator’a ve Greenwich’e göre konumudur.
Örneğin: Türkiye 36°-42° kuzey enlemleri (paralelleri) ile 26°-45° doğu boylamları (meridyenleri) arasındadır.
PARALELLER
- Ekvatora paralel olarak l°lik açı aralıklarıyla çizildiği varsayılan dairelerdir.
- Özellikleri: Başlangıç paraleli Ekvator’dur ve en büyük paralel dairesidir (40.076 km). Dünyanın şeklinden dolayı Kutuplara gidildikçe çevre uzunlukları azalır. Biirer derece aralıklarla geçerler.
- 90 tanesi Güney, 90 tanesi Kuzey Yarımküre’de olmak üzere toplam 180 tanedirler.
- iki paralelin arasındaki uzaklık her yerde 111 km dir.
- Paralellerin derecesi kuzey ve güneye doğru artar.
- Paralel farkı ile uzaklık hesaplanabilmesi için bize verilen merkezler aynı meridyen üzerinde olmalıdır. Farklı meridyen yaylarında olduğunda açı farkı ortaya çıkar ve iki paralel arası 111 km den daha fazla olur.
- Paralel farkı bulunurken verilen merkezler aynı yarımkürede ise büyük olan enlem derecesinden küçük olan çıkarılır. Farklı yarımkürede olurlarsa enlem dereceleri toplanır.
ENLEM VE ETKİLERİ
ENLEM: Yerkürede herhangi bir noktanın ekvatora olan uzaklığının açı cinsinden değeridir. Güneş ışınlarının düşme açısı kutuplara doğru küçülür. Işınların atmosferdeki yolu uzar. Tutulma artar ve sıcaklık ta kutuplara doğru azalır.
- Denizlerin sıcaklığı ve tuzluluğu kutuplara doğru azalır.
- Matematik iklim kuşakları oluşur
- Bitki örtüsü kutuplara doğru aralıksız kuşaklar oluşturur.
- Tarımın yükselti sınırı, Toktağan kar sınırı (Daimi kar sınırı), Orman üst sınırı kutuplara doğru azalır.
- Akarsuların donma süresi kutuplara doğru uzar.
- Gece gündüz arasındaki zaman farkı kutuplara doğru artar.
- Dünyanın çizgisel dönüş hızı kutuplara doğru azalır.
MERİDYENLER
Ekvatoru dik olarak kesen ve kutuplarda birleşen hayali dairelere meridyen daireleri denir.
Özellikler:
- Başlangıç meridyeni Greenwhic’tir. Greenwhic’in 180 batısında ve 180 doğusunda olmak üzere 360 tane meridyen yayı vardır. Tam daire olarak 180 adettir. Aralarındaki uzaklık sadece Ekvator üzerinde 111 km’dir. Dünyanın şeklinden dolayı Kutuplara gidildikçe bu uzaklık daralır. Örnek:Türkiye’de ortalama 85 km , Kutup dairelerinde 47 km dir.
- Bunun sonucu olarak doğu-batı yönünde aynı mesafe gidildiğinde Kutuplara yakın yerde daha fazla meridyen geçilirken, Ekvatorda en az meridyen geçilir. İki meridyen arasında 4 dakikalık yerel saat farkı vardır.
- Kutuplarda birleştikleri için meridyen yayları eşit uzunluktadır.
- Aynı meridyen üzerindeki bütün noktalarda yerel saat aynıdır. Ayrıca 21 Mart-23 Eylül günlerinde de güneş aynı anda doğar ve batar
BOYLAM VE ETKİLERİ
Boylam: Herhangi bir noktanın başlangıç meridyenine olan uzaklığının açı cinsinden değeridir.
ETKİLERİ: Boylamın tek etkisi yerel saat farkları oluşturmasıdır.
YEREL SAAT HESAPLAMALARI
Yerel Saat: Bir yerin kendine özgü saatidir. Güneşin ufuk çizgisindeki konumuna göre belirlenir. Güneş ufuk çizgisinde en yüksek konuma geldiğinde o yerin yerel saati 12:00 dır. Cismin gölgesi en kısadır. Aynı yarım kürede ise büyük olan meridyen derecesinden küçük olan çıkarılır. Farklı yarım kürelerde ise toplanır.
Not: Dünyamız kendi ekseni çevresinde batıdan doğuya doğru döndüğü için doğudaki bir merkezde güneş erken doğar, erken batar. Batıdaki bir merkezde ise geç doğar geç batar. Sonuçta doğudaki bir meridyenin yerel saati her zaman daha ileridir.
SAAT DİLİMLERİ VE ULUSAL SAAT
Türkiye, ikinci ve üçüncü saat dilimlerinde yer almaktadır. Ancak biz bunlardan sadece birini kullanmaktayız. 1978 yılına kadar topraklarımızın çoğunun yer aldığı ikinci saat diliminin( 30° Doğu meridyeni -izmit) yerel saati ülkemizde ortak saat olarak kullanılmıştır. Bu tarihten sonra güneş ışığından daha fazla faydalanarak enerji tasarrufu sağlamak için ileri ve geri saat uygulamasına geçilmiştir, ilkbahar-yaz dönemlerinde ileri (45° Doğu me-ridyeni-lğdır), sonbahar-kış dönemlerinde geri saat (30° Doğu meridyeni -izmit) uygulaması yapılmaktadır.
Tarih değiştirme çizgisi olarak 180 meridyeni kabul edilir. Bu meridyenin doğu tarafında batı meridyenleri, batı tarafında ise doğu meridyenleri bulunmaktadır. Dolayısıyla doğu meridyenlerinin olduğu batısında bir gün ileri, batı meridyenlerinin olduğu doğusunda ise bir gün geridir.
Not: Tarih değiştirme çizgisi ve saat dilimleri ülke sınırlarına göre çizildiğinden meridyenlere tam uygun olarak uzanış göstermezler. Girinti-çıkıntı oluştururlar.
-M K
- Dört mevsim belirgin olarak yaşanır.
- Güneş ışınları hiçbir zaman dik açıyla düşmez.
- Yurdumuzda bir cismin gölgesi bütün yıl kuzeye düşer.
- Güney kıyılarımızın sıcaklığı kuzey kıyılarımızdan yıllık ortalamada 7-8°C daha yüksektir.
- Akdeniz’in tuzluluk oranı Karadeniz’den daha yüksektir.
- Kışın görülen yağışlar cephesel kökenlidir.
- Yurdumuza kuzeyden esen rüzgarların soğutucu, güneyden esen rüzgarların da sıcaklığı artırıcı etki yapması.
- Deniz turizmi en erken Akdeniz Bölgesi’nde başlar en uzun süre devam eder.
- Yıl içinde en uzun gündüz ve gecelerin yurdumuzun kuzeyinde yaşanması.
ULUSLAR ARASI SAAT (UTC) FARKI
Ülkeler arasındaki mesafeden dolayı saat farkı vardır. Amatör radyo haberleşmesinde uluslar arası saat (UTC) kullanılır. Bu Greewich’teki saat olup GMT kısaltması olarak ta verilmektedir. Yerküre 360 meridyene ayrılmıştır. Greenwich’ten geçen meridyen 0° kabul edilmiştir. Greenwich’in doğusundaki ile doğu boylamı batısın-dakilere batı boylamı denmektedir. Her boylam arasında 4 dakikalık bir zaman farkı vardır. Bulunduğunuz noktadan doğuya doğru saat farkı bulunurken ekleme batıya doğru ise çıkarma yapılır.